در اواخر سلطنت ساسانيان هرج و مرج بسيارى در داخل كشور بود و دولت هاى كوچك بسيارى تشكيل شده بودند تا جايي كه در طى مدت زمان چهار سال ،هشت پادشاه به سلطنت رسيده و بر كنار شدند؛اين در حالى بود كه مرز بانان و كارگزاران نيز مدام در حال تغيير بودند و ورود براى بيگانگان بسيار راحت شده بود اين بى ثباتى وتغيير و تحول دائمى راه را براى اعراب باز كرده بود و دين اسلام نيز با سرعت ميان طوايف عرب ايران انتشار يافته و رخنه ميكرد؛اولين شهرى كه به تصرف اعراب به سركردگى موسى بن هريس در آمد،شهر حيره بود.
به سال ٦٣٧تيسپون كه پاييتخت ايران در آن زمان بود را به تصرف در آوردند و سپس تخت جمشيد را به ويرانى كشيدند و بسيارى از مردم ايران را به بردگى گرفتند ،در همين سال ها بود كه اعراب توانسته بودند سرتاسر بين النهرين را به تصرف خود در آورند؛سال ٦٤٠به خوزستان حمله بردند و هشت سال بعد در ٦٤٨شهر استخر را بر اساس يك پيمان ميان كارگزار و اعراب ،به اطاعت از خود وا داشتند كه البته يك سال بيشتر دوام نياورد و مردم در هر فرصتى عليه عرب ها قيام ميكردند، به سال ٦٥١ اعراب به خراسان رسيدند و انجا را نيز به زير سلطه در آوردند.در مجموع گفته ميشود تصرف كل ايران به دست اعراب چيزى حدود چهل سال به طول انجاميد،بسيارى از مردم منطقه فارس اسلام را نميپذيرفتند و همچنان پايبند به آيين زردتشت بودند، اين در حالى بود كه اعراب در اين سده خط و زبان خود را در ايران گسترش ميدادند و اسلام را دين اصلى و رسمى اعلام كرده بودند ؛نكته جالب آن كه ، اعراب همواره در طول اين چهل سال تصرف ايران ،در منطقه فارس دچار هرج و مرج و مشكل بودند از اين رو بود كه براى سرعت بخشيدن به تسلطشان بر همه ايران در بسيارى نقاط كشور از جمله خوزستان ،فارس ، سمنان،خراسان و سيستان طوايف عرب را ساكن كردند ، در حقيقت دهقانانى كه رهبر و مالك شمارى از مردم محلى بودند براى نجات خودشان و بردن بهره به اطاعت سرداران عرب درمى آمدند.
حمله اعراب به ايران در زمان عمر دومين خليفه مسلمانان آغاز شد و تا زمان عثمان ادامه پيدا كرد در طول تسلطشان بر ايران ،خاندان بنى اميه ،
خلفاى عباسى ،خاندان آل بويه و آل زياد اعرابى بودند كه در ايران حكم رانى كردند؛ اما به طور كلى ميتوان به اين ترتيب حكومت هاى به وجود آمدند را نام برد:
١-امويان (بني اميه_عرب)
٢-عباسيان (عباسى_عرب)
۳-علويان (عرب)
۴-آل بويه(عرب)
۵-آل زياد (عرب)
۶-طاهريان (ايرانى)
۷-سامانيان (ايرانى)
۸-غزنويان (ايرانى)
۹-سلجوقيان(ايرانى)
١۰-خوارزمشاهيان(ايرانى)
١۱-ايلخانيان (ايرانى)
١۲-قره خانيان (ايرانى)
به نقل از تاريخ گفته ميشود كه چند قرن طول كشيد تا مردم ايران به طور كامل به دين اسلام روى آورند و هميشه در پى زنده نگه داشتن فرهنگ و هنر اصيل ايرانى بودند.
